zondag 15 maart 2020

Gemeente volhardt in onbegrijpelijk risico met mensenlevens

Volgens de gemeente is het risico op ongevallen op de Waterlinieweg verminderd na de herinrichting van 2017. Volgens omwonenden zijn de gevolgen van de ongelukken die er nog steeds gebeuren onacceptabel veel ernstiger dan voorheen.

Uit het antwoord van 10 maart jl., op de zorgen die omwonenden in een gesprek op 7 januari hebben geuit, blijkt dat de gemeente blijft bij een beperkt herstelplan, waarmee zij volgens omwonenden volhardt in een onbegrijpelijk risico met mensenlevens.

(Het antwoord van de gemeente van 10 maart, en de notulen van het gesprek van 7 januari, zijn onderaan dit bericht toegevoegd.)
Sinds de herinrichting van de weg in 2017, kunnen fietsers en voetgangers zich niet meer veilig door het gebied rond de Waterlinieweg bewegen. Zij lopen het risico slachtoffer te worden van voertuigen die bij calamiteiten van het talud  storten, doordat bij de herinrichting de vangrails zijn verwijderd.

De gemeente nam deze maatregel om, voor weggebruikers, de “uitstraling” van een 70 km/u weg te onderstrepen. In de beleving van omwonenden heeft de gemeente hun veiligheid opgeofferd aan de jacht op hardrijders.

Naar aanleiding van zorgen, geuit door gebruikers van fiets- en voetpaden en omwonenden, vooral na ongelukken op de Waterlinieweg in 2018 en 2019, heeft de gemeente met de Raadsbrief van 16 juli 2019 een plan gepresenteerd om de veiligheid te verbeteren, door op een paar stukken geleiderails terug te plaatsen.

Volgens omwonenden schiet dit plan tekort, omdat er grote delen van het traject overblijven waar voertuigen nog steeds van de weg kunnen raken en daarbij slachtoffers maken onder kwetsbare verkeersdeelnemers in de omgeving.

Voor zover bij omwonenden bekend is er, in decennia vóór 2017, nooit een voertuig over de vangrails heen van het talud geraakt.

Sinds het verwijderen van de vangrails in 2017 tellen omwonenden vijf voertuigen die van de weg zijn geraakt. Drie daarvan zijn van het talud gestort, en één is daadwerkelijk op een belendend fietspad terecht gekomen.

Juist omdat de gevolgen van de ongevallen veel ernstiger zijn, kunnen omwonenden zich niet voorstellen dat het herstelplan van 16 juli 2019 voldoet aan de richtlijnen voor veilige weginrichting.

De gemeente houdt vol dat de weg veilig is, op basis van een verkeersveiligheidsaudit uit 2016. Volgens omwonenden houdt deze audit onvoldoende rekening met de gevaren van de taluds, met name voor de gevolgen van ongevallen, zowel voor de gebruikers van de weg als van de naastgelegen fiets- en wandelpaden.

De algemene richtlijnen voor veilige weginrichting geven aan dat een steil talud afgeschermd moet worden (met geleiderails o.i.d.), om te voorkomen dat voertuigen er bij ongevallen onbeheersbaar vanaf kunnen gaan, vanwege het ernstige letsel dat inzittenden daarbij kunnen oplopen.

Als de Waterlinieweg daaraan voldoet, bestaat het gevaar voor fietsers en voetgangers in het gebied (om door vallende auto’s te worden getroffen) ook niet meer.

Omwonenden zouden graag zien dat de veiligheid van de Waterlinieweg opnieuw wordt beoordeeld door een onafhankelijk erkend verkeersveiligheidsbureau, dat nog niet eerder bij de herinrichting van de weg betrokken was.

Op de dag (10 maart) dat de gemeente haar antwoord aan omwonenden zond, raakte een mobiele hijskraan van de Waterlinieweg (zie AD-Utrecht). Er was alleen sprake van materiële schade. Maar de schade, aan geluidswal en aan de mobiele hijskraan, had beperkter kunnen zijn als het voertuig was tegengehouden door geleiderails. De berging van de mobiele kraan was aanmerkelijk gemakkelijker en sneller verlopen, met minder hinder voor het overige verkeer.

Ook is het omwonenden niet bekend dat bomen en andere obstakels op de taluds erkend worden als veilige voertuigwerende keringen om voetgangers, fietsers en benzinestations te beschermen. In ieder geval dragen deze obstakels bij aan aanzienlijk ernstiger letsel bij bestuurders die, door welke oorzaak dan ook, met hun voertuig van het talud storten.

Bij de eerdere drie gevallen, waarbij personenauto’s van de weg raakten, hadden de hulpdiensten grote moeite om bestuurders uit hun positie te bevrijden en hun voertuigen van de taluds te bergen.
[Op dit moment (maart 2020) beraden omwonenden zich op het antwoord van de gemeente.]

Hieronder het antwoord van 10 maart van de gemeente op de zorgen van omwonenden. Daaronder de notulen van het gesprek met de gemeente op 7 januari.

Het antwoord van de gemeente en de notulen zijn geanonimiseerd (namen ambtenaren en omwonenden), maar verder niet geredigeerd. De notulen zijn geschreven door de Beleidsadviseur mobiliteit van de gemeente.

Antwoord gemeente, 10 maart 2020:

Op 7 januari had u een gesprek met de Programmamanager verkeersveiligheid en de Beleidsadviseur mobiliteit van de gemeente over de verkeersveiligheid van de Waterlinieweg. Op verzoek van hen stuur ik u de onderstaande terugkoppeling.

Zoals we u hebben laten weten willen we voor het eind van het jaar op vier locaties langs de Waterlinieweg een vangrail plaatsen (de rode lijnen in raadsbrief). Tijdens het overleg van 7 januari 2020 heeft u aangegeven zich ook zorgen te maken over de (verkeers)veiligheid van de andere fiets- en voetpaden langs de Waterlinieweg en de verkeersveiligheid voor automobilisten. Daarnaast heeft u gevraagd de veiligheid van de naastgelegen tankstations te beoordelen.

Naar aanleiding van uw zorgen hebben wij de veiligheid van de tankstations Esso Express en BP Galgenwaard voorgelegd aan onze adviseur externe veiligheid. Daarnaast zijn we nog eens alle voet- en fietspaden langs de Waterlinieweg langsgelopen. Hieronder vindt u eerst onze conclusie. Daaronder licht ik deze toe.

Conclusie
Wij zien geen bijzonder risico bij het tankstation anders dan de normale risico’s die altijd aanwezig zijn bij tankstations. Wij nemen hiervoor dus geen aanvullende maatregelen.

Bij de fiets- en voetpaden die we aanvullend hebben beoordeeld is het risico naar onze mening eveneens niet hoog. Ook hier nemen wij geen aanvullende maatregelen.

Toelichting risico’s tankstation
Het risico bij een tankstation wordt gevormd door de aanwezigheid van een tankauto voor de bevoorrading van de ondergrondse tank. De tijd dat een tankauto aanwezig is om te bevoorraden is kort. Indien een van de tankstations zou worden geraakt kan er een brand ontstaan die iets intenser is dan bij een ‘normale’ brand, maar niet zodanig om zorgen om te maken. We achten de kans dat een voertuig de tankstations raakt ook zeer klein. De Waterlinieweg loopt hier in een rechte lijn, en aan beide zijden zijn bomen aanwezig. Bij het Esso-tankstation zit er ook een oprit tussen. Al met al vinden we dat de Waterlinieweg geen gevaar vormt voor de tankstations.

Toelichting risico’s overige fiets- en voetpaden
Bij bepalen voor de locaties van de vangrail hebben we gekeken naar de risico’s voor de fietsers en voetgangers, de meest kwetsbare verkeersdeelnemers. We hebben gekeken of een voertuig het fiets- en voetpad zou kunnen bereiken, en naar de ongevallen die hebben plaatsgevonden. De vangrail wordt geplaatst op de gedeeltes waar een fietspad of voetpad langs de hoofdrijbaan loopt, en geen geluidswal aanwezig is. Voor de overige fiets- en voetpaden langs de Waterlinieweg vinden we het risico zeer klein. De afstand naar fiets– en voetpaden is voldoende groot en/of er zijn obstakels, zoals een geluidswal.

Tot slot
Er is het afgelopen jaar al een korte handhavingsactie op snelheid geweest, met als resultaat diverse bekeuringen en zelfs enkele invorderingen van het rijbewijs. We gaan met het OM en de politie in overleg over de mogelijkheden om vaker dergelijke handhavingsacties in te zetten.

Notulen gesprek 7 januari 2020:

Notulen overleg over verkeersveiligheid Waterlinieweg 7 januari 2020 Tijdstip: 15.30 - 16.30 uur
Aanwezigen:
Twee omwonenden
Programmamanager verkeersveiligheid en Beleidsadviseur mobiliteit (gemeente) 
Aanleiding:
• De Waterlinieweg is in 2017 opnieuw ingericht, hierbij is de vangrail weggehaald. Bij bewoners zijn zorgen geuit over de verkeersveiligheid door deze maatregel. Deze zijn beschreven in een blog: https://waterlinieweg.blogspot.com/
Samenvatting belangrijkste bespreekpunten
• Aangekaart wordt door de omwonenden dat de verkeersveiligheid voor
fietsers- en voetgangers is verslechterd door het weghalen van de vangrail. Sinds het weghalen van de vangrail zijn vier voertuigen op het talud gekomen, waarbij één keer een voertuig het fietspad heeft doorkruist. De grootste zorgen bestaan over de verkeersveiligheid van de naastgelegen fiets- en voetpaden. Maar ook gevraagd wordt om nog eens te kijken naar de verkeersveiligheid voor automobilisten op de Waterlinieweg wanneer deze naast de weg raken.
• De omwonenden willen worden meegenomen in het proces. Willen begrijpen welke stappen worden genomen en waarom. In de raadsbrief van 16 juli 2019 is beschreven dat op verschillende gedeeltes de vangrail terug wordt geplaatst, maar wanneer dit gebeurt is onduidelijk. Dit inzichtelijk maken zou helpen bij het begrijpen van het proces.
• Indien dit jaar niet voldoende budget is voor een vangrail op alle locaties, wordt gevraagd om te onderzoeken of een vangrail op de meeste urgente locaties wel mogelijk is. Dit zijn het fietspad Houtensepad en het fietspad aan de zijde van de Intratuin.
• De omwonenden vinden dat in de brief van 16 juli 2019 een aantal locaties vergeten zijn waar ook fiets- en wandelpaden langs de Waterlinieweg lopen. Ook liggen er een tweetal tankstations dicht langs het verhoogde gedeelte van de Waterlinieweg. Waarbij vooral voor het tankstation van de ‘ESSO’ zorgen zijn dat een voertuig deze kan raken.
• Tijdens het gesprek wordt het voorstel gedaan om een tijdelijke snelle oplossing (totdat vangrail wordt geplaatst) te onderzoeken voor de meest urgentie locatie. Dit is het fietspad aan de zijde van de Intratuin. Gedacht wordt aan afzettingsblokken die ook bij wegwerkzaamheden worden gebruiken.
• Aangegeven wordt dat er vaak te hard wordt gereden op de Waterlinieweg, ook boven de 100km/ uur. Gevraagd wordt om meer te handhaven en te kijken naar eventuele flitspalen.
• Het idee leeft dat op sommige locaties het risico minder wordt gevoeld, omdat de Waterlinieweg vrijwel niet zichtbaar is.
• De Programmamanager verkeersveiligheid geeft aan dat de urgentie over de verkeersveiligheid op de naastgelegen fiets- en voetpaden wordt gevoeld. Het budget om maatregelen te nemen voor verkeersveiligheid is echter beperkt, waardoor moet worden geprioriteerd tegenover andere knelpunten in de stad.
 In 2019 was geen geld meer beschikbaar om de maatregel uit te voeren, dit jaar is er weer geld beschikbaar. In februari wordt aan de gemeenteraad gerapporteerd (in voortgangsrapportage) waar dit geld aan besteed wordt. 
Gemaakte afspraken
• Afgesproken wordt dat voor de locatie ‘zijde Intratuin’ onderzocht wordt of tijdelijke snelle maatregelen mogelijk zijn wanneer de definitieve maatregel te lang duurt. Bijvoorbeeld het plaatsen van afzettingsblokken. De kosten en tijdsduur om dit uit te voeren moeten wel in verhouding staan tot de effectiviteit.
• Afgesproken is om ook te kijken naar de veiligheidssituatie voor de twee tankstations, en de niet meegenomen fiets- en voetpaden. En hierover terug te koppelen.
• Afgesproken wordt om te blijven informeren over het vervolg. In februari wordt gerapporteerd waar het geld aan wordt besteed, en is duidelijk of de maatregel dit jaar wordt uitgevoerd. Indien er toch onduidelijkheden blijven ontstaan is afgesproken dat contact kan worden opgenomen met de programma-assistent.
• Indien er dit jaar niet voldoende budget is voor de aanleg van alle locaties die in brief zijn genoemd, wordt gekeken of de meeste urgentie locaties wel al mogelijk zijn. Dit zijn het fietspad Houtensepad en het fietspad aan de zijde van de Intratuin.